Onlangs werden de resultaten van de REG-enquête 2017 bekend gemaakt. Sinds 1989 peilen de REG-enquêtes van het Vlaams Energieagentschap (VEA) 2-jaarlijks en steekproefsgewijs bij een 1000-tal gezinnen naar de mate waarin de Vlaming zich bewust is van het belang van rationeel energiegebruik en of hij ook overgaat tot actie. Daarbij wordt eveneens gepeild naar de kennis van premies,… die kandidaat-verbouwers financieel een duwtje in de rug moeten geven.
Uit de resultaten blijkt dat de Vlaming zich goed bewust is van het belang van energiebesparingen: 9 op de 10 Vlaamse gezinnen vindt energiebesparingen belangrijk tot heel belangrijk. Die mooie score is jammer genoeg geen weerspiegeling van de actuele energieprestatie van het Vlaamse woningbestand: bijna 60% van de woningen scoort een onvoldoende op energieprestatievlak.
Analyse van het huidige woningbestand
Die score van 60% is een totaalscore die berekend werd op basis van de mate van aanwezigheid van verschillende isolatievormen, het soort beglazing, het type verwarming, de aanwezigheid van zonnepanelen en tot slot het type ventilatie.
Van 85% van de Vlaamse woningen is het dak al geïsoleerd. Bijna 50% van de woningen beschikt over muurisolatie, 36% over vloerisolatie en 21% over kelderisolatie. Gerenoveerde woningen beschikken vaker niet over muur-, kelder- en vloerisolatie dan niet-gerenoveerde woningen.
In 10% van de Vlaamse woningen is nog steeds enkel glas aanwezig.
69% van de Vlamingen verwarmt hoofdzakelijk op aardgas, 16% op stookolie (vooral in landelijke gebieden) en 8% op elektriciteit. Het aandeel van warmtepompen is erg beperkt (1%), maar stijgt wel naar 9% wanneer ingezoomd wordt op de recente woningen (5 jaar of jonger).
Het merendeel van de woningen beschikt over centrale verwarming maar dat is niet het geval in maar liefst in 1 op 6 woningen waar verwarmd wordt op basis van afzonderlijke apparaten (zoals gaskachels, elektrische toestellen of houtkachels). Het merendeel van de Vlamingen voorziet zowel de badkamer (67%) als de keuken (59%) van warm water via een boiler of een doorstromer die is aangesloten op de centrale verwarmingsketel. Het gebruik van een zonneboiler blijft algemeen beperkt tot 2%.
Op 12% van de daken van de bevraagde Vlamingen liggen zonnepanelen. In open bebouwingen is dit aandeel hoger dan in andere woningtypes. Het aandeel stijgt ook met het netto gezinsinkomen. Op appartementsgebouwen zijn er nagenoeg geen zonnepanelen te vinden.
Oorzaken lage renovatiegraad
Uit bovenstaande grafieken blijkt dat de verbetering van de energieprestaties van het Vlaamse huizenbestand traag verloopt. Wat houdt de Vlaming dan tegen om de daad bij het woord te voegen? Onderstaande antwoorden wijzen vooral de complexiteit en de kostprijs van zo’n renovatieproject als schuldigen aan.
Kennis van normen en verplichtingen
Heel wat normen voor rationeel energiegebruik zijn wettelijk vastgelegd maar vaak onbekend bij de Vlaming. Slechts 54% van de ondervraagden is op de hoogte van de dakisolatienorm die bepaalt dat elke woning/elk appartement tegen 2020 moet beschikken over een minimum aan dakisolatie. Een schamele 28% heeft kennis van de dubbelglasnorm die bepaalt dat elke woning/elk appartement vanaf 1 januari 2020 nog maar een heel beperkt aantal vierkante meter enkel glas mag hebben.
Kennis van premies
Energiezuinige investeringen verdien je meestal op enkele jaren terug maar het blijven grote investeringen. Steun van de overheid is dan mooi meegenomen maar jammer genoeg is de Vlaming helemaal niet mee met de nieuwste maatregelen. De totaalrenovatiebonus doet bij slechts 26% een belletje rinkelen en de burenpremie (voor collectieve renovatieprojecten) doet met een bekendheid van 25% nauwelijks beter. Slechts 20% weet dat je bij een ingrijpende energetische renovatie kan genieten van een korting op de onroerende voorheffing en amper 10% heeft gehoord van de teruggave van een deel van de schenkingsrechten na renovatie.