In opdracht van de Belgische energieregulatoren voerde PWC onlangs een vergelijkende studie uit naar de elektriciteits- en aardgasprijzen in België en de ons omringende landen (Frankrijk, Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk). Het rapport gaat over de prijzen op 1 januari 2022, waardoor de impact van de oorlog in Oekraïne dus nog niet ten volle zichtbaar is. Zelfs zonder die volledige impact toont de studie enorme prijsstijgingen aan. Ook de verlaagde btw van 6% i.p.v. 21% was op het ogenblik van de studie nog niet van toepassing op energie.
Elektriciteitsfactuur van doorsnee gezin verdubbelt
Door de enorme stijging van de prijzen op de groothandelsmarkten voor elektriciteit verdubbelde de elektriciteitsfactuur voor een doorsnee Belgisch gezin in 2022 tegenover 2021. Dat is het gevolg van een verviervoudiging van de energiecomponent. De regionale netwerkkosten, toeslagen en heffingen bleven relatief stabiel (in Brussel en Wallonië) of daalden zelfs (in Vlaanderen).
Ook in de meeste buurlanden is de elektriciteitsfactuur van gezinnen significant gestegen. Behalve in het Verenigd Koninkrijk, is de relatieve stijging wel minder groot dan in België. In Duitsland is dat het gevolg van een daling van de heffingen op elektriciteit met ongeveer 25%. In Nederland compenseert een belastingvermindering de stijging van de energiecomponent gedeeltelijk. Franse gezinnen betalen nu veruit het minst voor elektriciteit. Door overheidsingrijpen wordt de stijging van de groothandelsprijzen amper doorgerekend aan de gezinnen. Net als de vorige jaren, betalen Belgische gezinnen dus een relatief hoge elektriciteitsfactuur in vergelijking met onze buurlanden. Het verschil met het duurste land (Duitsland) is bovendien kleiner geworden.
Aardgasgasfactuur meer dan verdrievoudigd
De aardgasfactuur van Belgische gezinnen is ten opzichte van vorig jaar meer dan verdrievoudigd. Dat is het gevolg van een vervijfvoudiging van de energiecomponent. De stijging van de energiecomponent weegt zwaarder door dan bij elektriciteit omdat de netwerkkosten, heffingen en toeslagen op aardgas een stuk lager zijn. In Nederland en Duitsland zien we een gelijkaardige stijging van de factuur voor gezinnen. In het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk is de stijging dan weer een stuk kleiner. Prijsregulering in die landen zorgt ervoor dat de hogere groothandelsprijzen slechts gedeeltelijk of pas op een later tijdstip aan de gezinnen worden doorgerekend.
Ondanks het feit dat de netwerkkosten en ‘andere’ kosten in België typisch lager zijn dan in de buurlanden, is België nu het op één na duurste land voor aardgas. Vorig jaar was België nog het op één na goedkoopste. Enkel Nederland is vanwege de hoge taksen nog duurder.