Studies tonen aan dat er in Vlaanderen door lekverliezen dagelijks 190 miljoen liter drinkwater verloren gaat. Dat is maar liefst 17% van het geproduceerde drinkwater. Om in tijden van droogte zoals nu, deze lekken op te sporen en te stoppen ziet de Vlaamse overheid een grote rol weggelegd voor de digitale watermeters. Via een voorontwerp van decreet legt ze die uitrol en het beheer van digitale watermeters in Vlaanderen tegen uiterlijk 31 december 2030 vast. Het decreet zal uiteraard ook waken over het beheer en de verwerking van de data zodat de privacy van de consument gegarandeerd kan worden.
Wat moet die watermeter kunnen?
Zo'n digitale watermeter zal minstens over volgende functionaliteiten beschikken:
- De digitale watermeter moet uiteraard het volume van het geleverde drinkwater meten en registreren. De gegevens moeten in de vorm van een open standaard hetzij rechtstreeks, hetzij via een portaal ter beschikking gesteld worden van de consument.
- De digitale watermeter zal op afstand in één of twee richtingen communiceren met de drinkwatermaatschappij.
- De digitale watermeter moet de consument en de drinkwatermaatschappij verwittigen bij een vermoeden van een lek in het huishoudelijk leidingnet.
- De digitale watermeter moet de consument en de drinkwatermaatschappij waarschuwen bij een vermoeden van een breuk in het huishoudelijk leidingnet.
- De digitale watermeter moet een terugstroom vanuit het huishoudelijk leidingnet ten gevolge van een niet of slecht werkende terugslagklep detecteren en de consument of de drinkwatermaatschappij daarvan verwittigen.
Het decreet maakt het ook mogelijk dat een drinkwaterbedrijf kan opteren om een deel van de meters uit te rusten met meetapparatuur, zodat ook de kwaliteit van het geleverde drinkwater bij de klant thuis continu, vanop afstand kan opgevolgd worden. Het aangepaste decreet is nog niet in voege maar wordt nu eerst voorgelegd aan de adviesraden en de Raad van State.
Lekdetectie vanuit de ruimte
Vlaanderen is al wel gestart met een audit van alle watermaatschappijen. Hierdoor moet tegen eind dit jaar meer duidelijkheid komen welke exploitanten het goed doen en welke nog een tandje bij moeten steken om de lekverliezen te beperken. Intussen zijn sommige exploitanten al aan de slag gegaan met de firma Utilis die satellietbeelden gebruikt voor het detecteren van waterlekken.
Het gaat om beeldverwerkingssoftware die op satellietbeelden radiometrische correcties en filtering uitvoert. Bij de verwerking van de satellietbeelden gebruikt men slimme algoritmen die anomalieën detecteren, wat in de meeste gevallen een aanwijzing is voor een lek. Exploitant water-link stapte mee in een proefproject om 1/5 van hun netwerk –goed voor 351 km distributieleiding- vanuit de ruimte te laten scannen. Dat leverde 45 verdachte plekken op en in 23 van de 45 gevallen werd vervolgens ter plaatse effectief een lek vastgesteld! Waar water-link vroeger zijn volledige netwerk maar om de 5 jaar kon inspecteren, zou dat met de technologie van Utilis om de 2 jaar kunnen. Op jaarbasis zou zo een volume van 900,000 m³ drinkwater uitgespaard kunnen worden bij water-link.