Nu er eindelijk een nieuwe regering is, kijkt iedereen reikhalzend uit naar de inhoud van het regeerakkoord. Vanuit de bouwsector wordt positief gereageerd op de uitbreiding van het verlaagd btw tarief van 6% voor sloop en heropbouw naar het volledige Belgische grondgebied.
Voordelen voor de schatkist?
In het verleden voerde de KULeuven al een studie uit om na te gaan of het verlaagde btw-tarief van 6% voor sloop en heropbouw in 32 Belgische centrumsteden een positieve impact had op het aantal gebouwen dat effectief gesloopt en heropgebouwd werd. Dat bleek duidelijk het geval: het aantal sloopvergunningen aangevraagd door particulieren steeg in de centrumsteden met 30%.
Nieuw onderzoek toont aan dat de uitbreiding van het verlaagd btw-tarief voor sloop en heropbouw zou leiden tot een daling van btw-inkomsten met 444 miljoen euro maar dat zou grotendeels gecompenseerd worden door een stijging van de (para)fiscale inkomsten. Met de bijkomende inkomsten uit de registratierechten zou er zelfs sprake van een budgettair overschot zijn van jaarlijks 55 miljoen euro.
Laat Europa een algemene verlaging wel toe?
De vraag is of de uitbreiding opgenomen in het regeerakkoord wel zo algemeen zal zijn. In het regeerakkoord zelf staat hierover welgeteld één zinnetje en daaruit blijkt dat die uitbreiding voornamelijk geldt in het kader van een sociaal woningbeleid:
"In het kader van sociaal woningbeleid zal het verlaagd btw-tarief van 6% voor de afbraak en de heropbouw van gebouwen worden uitgebreid tot heel het Belgisch grondgebied."
Regeerakkoord Vivaldi
Daarbij is vooral de formulering "in het kader van sociaal woningbeleid" van belang want ook vorige regeringen zijn er niet in geslaagd om een algemene (=voor iedereen, los van inkomensgrenzen,…) btw verlaging voor sloop en heropbouw door te voeren want de Europese regelgeving laat dit simpelweg niet toe: elke lidstaat moet een minimum btw tarief van minstens 15% hanteren (in België is dat basistarief 21%) en daarop bestaan slechts enkele uitzonderingen zoals farmaceutische producten of maaltijden in restaurants. Europa laat ook toe dat een lidstaat een verlaagd btw-tarief instelt voor de “levering, bouw, renovatie en verbouwing van in het kader van het sociaal beleid verstrekte huisvesting”, maar dat betekent dus dat de invoering van een verlaagd btw-tarief van 6% voor sloop en heropbouw in gans België niet onder die uitzondering past.
Om zo'n verlaagd tarief in te kunnen voeren zal de regering dus voorstellen op tafel moeten leggen waarvan ze kan aantonen dat ze kaderen in een sociaal beleid. Bij sommige partijen leeft het idee dat een maximale bewoonbare oppervlakte volstaat om te bewijzen dat het om een sociale maatregel gaat, maar het is uiteraard pas achteraf dat zal blijken of Europa hiermee akkoord gaat of niet.