Onlangs hebben de Europese Ministers van Werk in het kader van de strijd tegen sociale dumping een akkoord bereikt over de aanpassing van de detacheringsrichtlijn. Buitenlandse werknemers die in opdracht van hun bedrijf in België komen werken in de bouw, vallen onder die zogenaamde detacheringsregels.
Gelijk loon voor gelijk werk op dezelfde werkplek
Die detachering zit in de bouw al jaren in stijgende lijn en is een doorn in het oog van de beleidsmakers en vakorganisaties die heel wat "lokale" werkgelegenheid in de bouwsector zien verdwijnen. Vorig jaar waren er in de Belgische bouwsector 46,640 gedetacheerde werknemers actief. Dat is 30% van het aantal Belgische arbeiders in de bouw.
Het is nu eenmaal een feit dat het loon van een Poolse bouwvakker een stuk lager ligt dan het loon van een Belgische bouwvakker. Tot hiertoe geldt immers als enige loonvoorwaarde dat die Poolse bouwvakker het Poolse minimumloon moet krijgen.
Daar komt binnenkort verandering in: het loon en de bijkomende CAO-voordelen zoals premies van de gedetacheerde werknemer zullen hetzelfde moeten zijn als het loon en de voordelen van zijn Belgische collega. Ook zullen ze maximaal 12 maanden kunnen werken in een ander land met de mogelijkheid om die periode tot 18 maanden te verlengen.
Alle betrokkenen geven toe dat dit een eerste stap in de goede richting is maar toch zijn er nog tekortkomingen aan de nieuwe detacheringsregels.
Het loon wordt nu wel afgestemd op het land waar het werk uitgevoerd wordt maar de sociale bijdragen dienen nog steeds in het land van de gedetacheerde werknemer betaald te worden. Vaak gaat het om lagere sociale bijdragen die 20 tot 30% lager liggen dan de Belgische sociale bijdragen. Op die manier blijft de gedetacheerde werknemer nog steeds “goedkoper”.
Een ander pijnpunt is de controle op de nieuwe regelgeving. Om de regels af te dwingen moet er voldoende gecontroleerd worden en moet de informatie-uitwisseling met de landen van herkomst van de gedetacheerde werknemers verbeteren. Er zal ook over gewaakt moeten worden dat de gedetacheerde werknemers niet plots allemaal (schijn)zelfstandigen worden want dan is de nieuwe detacheringsrichtlijn ook een maat voor niets.
Toegeving aan Oost-Europese landen
Het spreekt voor zich dat landen –vooral uit Centraal- en Oost-Europa- waar de huidige detacheringsregels juist voor extra werk zorgden, niet blij zijn met de aanpassing van de detacheringsrichtlijn. Als toegeving zal de aanpassing geleidelijk ingevoerd worden: de nieuwe detacheringsregels moeten pas over 3 jaar ingevoerd worden (meestal is dat 2 jaar), bedrijven zullen de regels pas binnen 4 jaar moeten toepassen en de transportsector werd buiten de huidige regeling gehouden. Voor die laatste sector zal later een apart akkoord onderhandeld worden.