Sinds 1 januari 2017 gelden er nieuwe regels om fijn stof dat vrijkomt bij bouwwerken te beperken en daarmee dus ook de overlast voor omwonenden te verminderen. Volgens de nieuwe regels uit de Vlaamse milieuwetgeving (Vlarem) ben je nu als aannemer verplicht om bij bouw-, sloop- en infrastructuurwerken de stofemissies zo laag mogelijk te houden.
Doel
In de voorbije decennia hebben heel wat sectoren (transport, industrie, landbouw en huishoudens) inspanningen geleverd om de luchtkwaliteit te verbeteren o.a. door de uitstoot van fijn stof te beperken. De praktijkervaring leert dat er in België toch nog regelmatig metingen en klachten geregistreerd worden over het niet naleven van de Europese luchtkwaliteitsnormen. Metingen en analyses van de Vlaamse Milieu Maatschappij wezen uit dat stofemissies tijdens bouw-, sloop- en infrastructuurwerken vaak de oorzaak zijn van die lokale overschrijdingen. Om die problemen aan te pakken werd er aan de recente update van de Vlaamse milieuwetgeving een luik m.b.t. bouwwerkzaamheden toegevoegd.
Toepassingsgebied
De nieuwe regels zijn van toepassing op alle bouw-, sloop- en infrastructuurwerken uitgevoerd in open lucht door een aannemer en voor zover ze langer dan één dag duren. Laten we even inzoomen op de verschillende voorwaarden. Onder “open lucht” verstaat men “onder de vrije hemel, niet in huis” en dat betekent dus dat de reglementering niet van toepassing is op werken in een tunnel of onder een dak. De nieuwe regels zijn ook niet van toepassing voor een particulier die bouwwerkzaamheden voor eigen rekening uitvoert maar dus wel voor personen die als aannemer bouwwerken voor een particulier of voor een bedrijf uitvoeren. Ook wanneer de werken niet langer dan een dag duren zijn de maatregelen niet van toepassing. Voor dergelijke kortlopende werken lopen volgens de wetgever de kosten te hoog op in vergelijking met de geboekte milieuwinst. Bij sommige dringende kortstondige interventies zouden bepaalde maatregelen zelfs gevaarlijk kunnen zijn (bv. risico op elektrocutie bij toepassing van beneveling).
Voorgeschreven maatregelen
Om stofemissies van breekwerken, zandstralen, polijsten, slijpen, boren, frezen, zagen en slopen, te voorkomen moet de aannemer minstens één van volgende maatregelen nemen:
- de afscherming van de locatie waar de activiteiten worden uitgevoerd, met doeken of zeilen zodat stofverspreiding naar de omgeving wordt voorkomen;
- de beneveling van de locatie waar de activiteiten worden uitgevoerd;
- de bevochtiging ter hoogte van de apparatuur die leidt tot stofvorming;
- het gebruik van een rechtstreekse stofafzuiging op breekhamers, polijstmachines, slijpschijven, boormachines, freesmachines en schuurmachines.
Bij sloopwerkzaamheden onder droge weersomstandigheden of bij wind, waarbij visueel waarneembare stofverspreiding plaatsvindt, moet verneveling of een andere vorm van bevochtiging toegepast worden.
Alle materiaal en installaties ter voorkoming van stofemissie moeten bovendien goed onderhouden en regelmatig gecontroleerd worden zodat ze optimaal blijven functioneren.
Het spreekt uiteraard voor zich dat bij het nemen van bepaalde maatregelen zoals verneveling of het plaatsen van een afscherming rekening gehouden wordt met de veiligheid van bv. de weggebruikers.
Tevens werden bepaalde snelheidslimieten vastgelegd om opwaaiend stof op werven te beperken: voor voertuigen die rijden op bouwwerven geldt een snelheidslimiet van 20 km/u. Voor voertuigen op werfwegen bij wegwerkzaamheden worden 2 limieten ingevoerd: 30 km/u voor zware voertuigen (met een brutogewicht van 3500 kg of meer) en 40 km/u voor lichtere voertuigen.
De nieuwe reglementering bepaalt ook dat de procedures en instructies ter voorkoming van stofemissie aan het personeel ter beschikking moeten gesteld worden.
Enkele nuttige links:
- De bijlage aan de nieuwe reglementering met elementen die overwogen kunnen worden bij het opstellen van procedures en instructies voor de vermindering van stofemissies.
- Wie hulp zoekt bij de juiste keuze van stofbestrijdingsapparatuur vindt heel wat info in de digitale toolbox van het Nederlandse studie- en adviesbureau TNO.