Protect, de Belgische marktleider voor beroepsaansprakelijkheidspolissen voor architecten, heeft concrete plannen om de Belgische staat te dagvaarden. Ze vindt het namelijk ongehoord dat er –naar het voorbeeld van de sinds 2006 verplichte verzekering voor architecten- nog geen verplichte verzekering voor aannemers bestaat, en dat ondanks een arrest van het Grondwettelijk Hof uit 2007 waarin de wetgever opgelegd wordt dit verschil weg te werken.
Tienjarige aansprakelijkheid
Voor gebouwen opgericht tegen een vaste prijs is in de wet uitdrukkelijk bepaald dat de architect en de aannemer gedurende tien jaar aansprakelijk zijn wanneer het gebouw geheel of gedeeltelijk teniet gaat door een gebrek in de bouw, zelfs door de ongeschiktheid van de grond (art. 1792 van het Burgerlijk Wetboek). De aannemer is eveneens verantwoordelijk voor het werk van zijn werknemers (art. 1384 van het Burgerlijk Wetboek) alsook voor de personen die hij inschakelt (art. 1797 van het Burgerlijk Wetboek).
In solidum
De architect en de aannemer zijn “in solidum” aansprakelijk voor hun beroepsfouten wanneer zij beiden fouten hebben gemaakt. In mensentaal betekent dat dat een bouwheer die in zo’n geval een schadevergoeding eist, mag kiezen tot wie hij zich richt voor het bekomen van het totale bedrag van de schadevergoeding. Je hoeft als bouwheer dus niet bij architect én aannemer afzonderlijk hun aandeel in de schade op te eisen, je kan je gewoon tot één van beide partijen richten om het geheel van de schadevergoeding te bekomen. Daarna is het aan aannemer en architect om hun onderlinge schuld te regelen. In veel bouwovereenkomsten wordt echter expliciet die “in solidum” aansprakelijkheid uitgesloten. Het resultaat is dan natuurlijk dat de bouwheer in de kou blijft staan in het geval de aannemer zonder aansprakelijkheidsverzekering, onvermogend is.
Arrest uit 2007
Om het onevenwicht in de wetgeving te herstellen stelde het Grondwettelijk Hof in zijn arrest van 12 juli 2007: "Doordat architecten als enige beroepsgroep in de bouwsector wettelijk zijn verplicht hun beroepsaansprakelijkheid te verzekeren, dreigt hun aansprakelijkheid bij veroordeling in solidum meer dan die van de andere beroepsgroepen in het gedrang te komen, zonder dat voor het verschil in behandeling een objectieve en redelijke rechtvaardiging bestaat. Die discriminatie is evenwel niet het gevolg van de verzekeringsplicht opgelegd bij de bestreden wet, maar van de ontstentenis in het recht toepasselijk op de andere partijen die in de bouwakte voorkomen van een vergelijkbare verzekeringsplicht. Dit kan slechts worden verholpen door het optreden van de wetgever.".
Dagvaarding of minnelijke schikking?
Bijna 7 jaar later heeft de wetgever met dit arrest nog niks aangevangen. In politieke kringen is te horen dat een verplichte verzekering voor aannemers moeilijk ligt maar in geval van dagvaarding zal de wetgever wel moéten handelen. Vanuit de hoek van een aantal vakorganisaties zoals het NAV klinkt het dat het onevenwicht inderdaad weggewerkt moet worden maar dat de voorkeur uitgaat naar het spoor van de onderhandelde oplossing.
Wat is uw mening en/of ervaring als aannemer, architect of bouwheer? Reageren kan hieronder of via onze sociale mediakanalen.